To, że pracodawca będzie podlegał karze grzywny w przypadku naruszeń praw pracownika wymienionych w Kodeksie Karnym jest jasne. Naruszenia te to między innymi:
pracodawca narusza przepisy o czasie pracy lub przepisy o uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem i zatrudnianiu młodocianych,
nie prowadzi dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników
nie wypłaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi rodziny pracownika
nie wydaje pracownikowi świadectwa pracy
bez zezwolenia właściwego inspektora pracy dopuszcza do wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko do ukończenia przez nie 16 roku życia.
nie wykonuje w wyznaczonym terminie podlegającego wykonaniu nakazu organu Państwowej Inspekcji Pracy
utrudnia działalność organu Państwowej Inspekcji Pracy, w szczególności uniemożliwia prowadzenie wizytacji zakładu pracy lub nie udziela informacji niezbędnych do wykonywania jej zadań
i inne…
Wysokość takiej grzywny wynosi między 1000 a 30000 złotych.
Kwota ta, będzie również dotyczyła osoby zajmującej się bezpieczeństwem pracy w zakładzie. Najczęściej będzie to specjalista lub technik BHP. Taką sytuację dopuszcza Kodeks Pracy, a inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy coraz częściej wykorzystują i korzystają z tego zapisu. Odpowiedzialność administracyjną osób odpowiedzialnych za przestrzegania stanu bhp w zakładzie pracy określa art. 283 Kodeksu pracy
Przepis ten pozwala na wyciągnięcie konsekwencji za nieprzestrzeganie przepisów i zasad bhp wobec osoby, która:
jest faktycznie odpowiedzialna za stan bhp w firmie
kieruje pracownikami lub innymi osobami fizycznymi i w ramach zadań pełni nadzór nad przestrzeganiem przepisów oraz zasad bhp.
Taka sama kara grzywny (przypomnijmy od 1000 do 30000 złotych) może obowiązywać osobę fizyczną, pracownika, który wbrew obowiązkowi:
Dostarcza pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności
wyposaża stanowiska pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności
stosuje: -materiały i procesy technologiczne bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i bez podjęcia odpowiednich środków profilaktycznych -substancje chemiczne i ich mieszaniny nieoznakowane w sposób widoczny i umożliwiający ich identyfikację -substancje niebezpieczne, mieszaniny niebezpieczne, substancje stwarzające zagrożenie lub mieszaniny stwarzające zagrożenie nieposiadające kart charakterystyki, a także opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, pożarem lub wybuchem
nie zawiadamia właściwego okręgowego inspektora pracy, prokuratora lub innego właściwego organu o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy, nie zgłasza choroby zawodowej albo podejrzenia o taką chorobę, nie ujawnia wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, albo przedstawia niezgodne z prawdą informacje, dowody lub dokumenty dotyczące takich wypadków i chorób.
nie zapewnia, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego albo jego części, w których przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy
Karę tę można zastosować także wobec osoby, która:
nie wykonuje w wyznaczonym terminie podlegającego wykonaniu nakazu organu Państwowej Inspekcji Pracy;
utrudnia działalność organu Państwowej Inspekcji Pracy, w szczególności uniemożliwia prowadzenie
wizytacji zakładu pracy lub nie udziela informacji niezbędnych do wykonywania jej zadań;
bez zezwolenia właściwego inspektora pracy dopuszcza do wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko do ukończenia przez nie 16 roku życia.
Warto wziąć pod uwagę ten zapis z Kodeksu Pracy, liczba ukaranych osób bezpośrednio odpowiedzialnych za stan BHP, a nie pracodawcy wciąż rośnie.
Zgodnie z dzisiejszą datą-19 września pracownicy służby bhp obchodzą swoje święto. Jakie są ciemne i jasne strony tego zawodu, każdy BHP-owiec wie. W związku z tym, że służba bhp to obowiązkowy, ważny element struktury organizacyjnej każdego zakładu pracy do jej obowiązków należy nie tylko organizacja działalności profilaktycznej i zapobiegającej zagrożeniom zawodowym, starania o poprawę warunków bhp, ale również kontrolowanie pracodawcy: czy robi wszystko, co należy i jak należy w tej materii? Oczywiście behapowiec nie może niczego pracodawcy nakazać ani go ukarać, natomiast może (a nawet powinien) fachowo doradzać.
Poza nielicznymi wyjątkami, nie oczekujmy jednak życzeń od szefów czy szeregowych pracowników. Dla tych pierwszych jesteśmy często piątym kołem u wozu, dla drugich równie często workiem treningowym. Dlatego proponuję, byśmy życzenia złożyli sami sobie. Wszystkiego najlepszego! Już po raz 65! Datę 19.09 ustalono natomiast dopiero w 2010 r. i od tego czasu we wrześniu świętujemy 🙂
Praca pracownika służby bhp jest niewątpliwie ciekawa i może dać wiele satysfakcji. Oczywiście, w sprzyjających okolicznościach, gdy pracodawca nie będzie widział w was wroga narzuconego przez idiotyczne przepisy, lecz sojusznika, dzięki któremu uniknie przeważnie czasochłonnych, zawsze irytujących – a bywa, że i kosztownych – zderzeń z Państwową Inspekcją Pracy i innymi instytucjami publicznymi. Jest to również praca samodzielna, wymagająca bardzo sprawnego urządzenia pracy własnej i komunikatywności. Pracownik służby bhp ma być doradcą zarówno dla pracodawcy, osób kierujących pracownikami, jak i dla pracowników, w związku z czym powinien stale podnosić swoje kwalifikacje, aby wciąż być na bieżąco zarówno z przepisami prawa, jak i nowościami technicznymi i organizacyjnymi w zakresie ochrony pracy. Pożądaną cechą u pracownika służby bhp jest kreatywność, która pozwoli mu w skuteczny sposób inicjować i rozwijać na terenie zakładu pracy różne formy popularyzacji problematyki bhp oraz ergonomii. Praca pracownika służby bhp wymaga także sporej motywacji przy wdrażaniu nowoczesnych zasad ochrony i likwidacji niebezpiecznych nawyków oraz niekoniecznie pożądanych schematów postępowań nie tylko szeregowych pracowników, ale również… ich szefów. O potrzebie, a przede wszystkim zasadności funkcjonowania służby bhp w zakładach pracy najlepiej wiedzą ci pracodawcy, którzy dostrzegają pozytywy jej działania, nie traktując zatrudnionych w niej pracowników jako zbędnego, choć obowiązkowego balastu. Nie jest tajemnicą, że kwestie bezpieczeństwa pracy coraz częściej przekładają się na finanse pracodawcy. Zwiększona liczba wypadków przy pracy to już nie tylko wyższa składka na ubezpieczenie wypadkowe, świadczenia odszkodowawcze wypłacane bezpośrednio przez pracodawcę, czy też straty spowodowane przestojem w produkcji, uszkodzeniem maszyn i urządzeń itp., ale również coraz częściej konkurencyjność w branży, w której działa dany podmiot – szanujące się przedsiębiorstwa przywiązują dużą wagę do standardów związanych z bhp i tego samego oczekują od swoich podwykonawców.
Wiele osób zastanawia się zapewne, czego można życzyć pracownikom służby bhp w dniu Ich święta? Myślę, że kreatywności, asertywności, wytrwałości w codziennych obowiązkach, ale także tego, by ta praca rzeczywiście zasługiwała na docenienie. I aby coraz więcej było pracodawców, którzy potrafiliby ją docenić.
Na koniec coś z przymrużeniem oka dla wszystkich koleżanek i kolegów po fachu …
Kodeks Pracy jaki jest każdy widzi…a przynajmniej powinien widzieć i wiedzieć co zawiera. Ponieważ jest to zbiór wielu ustaw i paragrafów, znajdziesz tu jedynie dział dotyczący BHP, tak aby w każdej chwili móc skorzystać i wyszukać niezbędnych informacji. Bo przecież porządek jest wskazany..nie tylko w praktyce 😉
Rozdział I
Podstawowe obowiązki pracodawcy
Art. 207.
1. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz powierzenie wykonywania zadań służby bezpieczeństwa i higieny pracy specjalistom spoza zakładu pracy, o których mowa w art. 23711§ 2.
2. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
W szczególności pracodawca jest obowiązany:
organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,
reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy,
zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy,
uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych,
zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
21. Koszty działań podejmowanych przez pracodawcę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników.
3. Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są obowiązani znać, w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nich obowiązków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 2071.
1. Pracodawca jest obowiązany przekazywać pracownikom informacje o:
zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników,
działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń, o których mowa w pkt 1,
pracownikach wyznaczonych do:
udzielania pierwszej pomocy,
wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników
2. Informacja o pracownikach, o których mowa w § 1 pkt 3, obejmuje:
imię i nazwisko,
miejsce wykonywania pracy,
numer telefonu służbowego lub innego środka komunikacji elektronicznej.
Art. 208.1. W razie gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają obowiązek:
współpracować ze sobą,
wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu,
ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników.
informować siebie nawzajem oraz pracowników lub ich przedstawicieli o działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom zawodowym występującym podczas wykonywanych przez nich prac
2. Wyznaczenie koordynatora, o którym mowa w § 1, nie zwalnia poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom.
3. Pracodawca, na którego terenie wykonują prace pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, jest obowiązany dostarczać tym pracodawcom, w celu przekazania pracownikom, informacje, o których mowa w art. 2071.
Art. 209.
1. Uchylony 02.01.2013
2. Uchylony 02.01.2013
3. Skreślony.
4. Właściwy okręgowy inspektor pracy lub właściwy państwowy inspektor sanitarny może zobowiązać pracodawcę prowadzącego działalność powodującą szczególne zagrożenia dla zdrowia lub życia pracowników do okresowej aktualizacji informacji, o której mowa w § 1.
Art. 2091. 1. Pracodawca jest obowiązany:
zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników,
wyznaczyć pracowników do:
udzielania pierwszej pomocy,
wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników,
zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej.
2. Działania, o których mowa w § 1, powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.
3. Liczba pracowników, o których mowa w § 1 pkt 2, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny być uzależnione od rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.
4. W przypadku zatrudniania przez pracodawcę wyłącznie pracowników młodocianych lub niepełnosprawnych – działania, o których mowa w § 1 pkt 2, może wykonywać sam pracodawca. Przepis § 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 2092. 1. W przypadku możliwości wystąpienia zagrożenia dla zdrowia lub życia pracodawca jest obowiązany:
niezwłocznie poinformować pracowników o tych zagrożeniach oraz podjąć działania w celu zapewnienia im odpowiedniej ochrony,
niezwłocznie dostarczyć pracownikom instrukcje umożliwiające, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia, przerwanie pracy i oddalenie się z miejsca zagrożenia w miejsce bezpieczne.
2. W razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia pracodawca jest obowiązany:
wstrzymać pracę i wydać pracownikom polecenie oddalenia się w miejsce bezpieczne,
do czasu usunięcia zagrożenia nie wydawać polecenia wznowienia pracy.
Art. 2093. 1. Pracodawca jest obowiązany umożliwić pracownikom, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla ich zdrowia lub życia albo dla zdrowia lub życia innych osób, podjęcie działań w celu uniknięcia niebezpieczeństwa – nawet bez porozumienia z przełożonym – na miarę ich wiedzy i dostępnych środków technicznych.
2. Pracownicy, którzy podjęli działania, o których mowa w § 1, nie mogą ponosić jakichkolwiek niekorzystnych konsekwencji tych działań, pod warunkiem że nie zaniedbali swoich obowiązków.
Rozdział II
Prawa i obowiązki pracownika
Art. 210.1. W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
2. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, o którym mowa w § 1, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
21. Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z powodu powstrzymania się od pr acy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w § 1 i 2.
3. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w § 1 i 2, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
4. Pracownik ma prawo, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego, powstrzymać się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób.
5. Przepisy § 1, 2 i 4 nie dotyczą pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia.
6. Minister pracy i polityki socjalnej w porozumieniu z ministrem zdrowia i opieki społecznej określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej.
Art. 211. Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany:
znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym,
wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych,
dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy,
stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem,
poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich,
niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie,
współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 212. Osoba kierująca pracownikami jest obowiązana:
organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy,
dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
zapewniać wykonanie zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami